Τα δυο ξενοδοχεία κατηγορίας πέντε αστέρων που κατασκευάστηκαν πρόσφατα, καθώς και τα οκτώ από τα εννιά επενδυτικά σχέδια που βρίσκονται σε εξέλιξη πραγματοποιούνται από ανώνυμες εταιρείες πίσω από τις οποίες βρίσκονται τα ίδια επενδυτικά συμφέροντα. Η δράση των εταιρειών αυτών έχει συνοδευτεί από εκτεταμένες περιβαλλοντικές καταστροφές, ασυδοσία, και παραβατικότητα. Αυτό δεν θα πρέπει να αποτελεί έκπληξη: η Ίος παραδίδεται ουσιαστικά σε μονοπωλιακή εκμετάλλευση, και είναι γνωστό από την οικονομική θεωρία ότι τα μονοπώλια δεν οδηγούν σε υγιείς καταστάσεις.

Η μέχρι τώρα δράση των εταιρειών έχει επικεντρωθεί σε δύο περιοχές: Ράχες Παπά και Κουμπάρα-Διακοφτό. Και στις δύο περιοχές, οι καταστροφές είναι εκτεταμένες (Παράρτημα Η).

Στην περιοχή Ράχες Παπά, όπου έχει ανεγερθεί ένα από τα δύο νέα ξενοδοχεία κατηγορίας πέντε αστέρων, έχουν γίνει παράνομα εκτεταμένες παρεμβάσεις μέσα σε προστατευόμενο υγρότοπο με αποτέλεσμα την πλήρη καταστροφή του. Η σύνδεση του ξενοδοχείου με το νόμιμο οδικό δίκτυο και άλλες παραλίες του νησιού έχει επιτευχθεί με μεθοδεύσεις ασύμβατες με κάθε είδους κράτος δικαίου (Παράρτημα Β).

Στην περιοχή Κουμπάρα-Διακοφτό, όπου έχει αδειοδοτηθεί σύνθετο τουριστικό κατάλυμα, έχει χτιστεί με παράνομο τρόπο γέφυρα που συνδέει βραχονησίδα κοντά στο νησί με παραλία του νησιού, και έχουν γίνει εκτεταμένες φυτεύσεις δένδρων ξενικών προς το Κυκλαδίτικο και Ελληνικό τοπίο (φοίνικες ΗΠΑ και Μεξικού). Μπορείτε να σχηματίσετε άποψη για τις περιβαλλοντικές καταστροφές από τις φωτογραφίες που βρίσκονται στην ιστοσελίδα.

Για τις παρεμβάσεις στις παραπάνω περιοχές έχουν γίνει αυτοψίες από την διοίκηση, έχουν βεβαιωθεί παραβάσεις, και αντίστοιχα έχουν καταλογιστεί πρόστιμα (Παράρτημα Η), τα οποία ωστόσο είναι δυσανάλογα μικρά σε σχέση με τον προϋπολογισμό των έργων. Το τοπίο δεν έχει αποκατασταθεί.

Μια μεγάλου εύρους τουριστική ανάπτυξη στην Ίο, όπως αποτυπώνεται στις παραπάνω αδειοδοτήσεις και κρατικές ενισχύσεις, είναι δυσανάλογη με τις υπάρχουσες δομές. Η Ίος έχει τέσσερις βασικούς οικισμούς: τη Χώρα, τον Όρμο, τον Επάνω Κάμπο και τον Μυλοπότα (Παράρτημα Β). Τα σχέδια που βρίσκονται υπό έγκριση από την Διυπουργική Επιτροπή συμπεριλαμβάνουν την δημιουργία τριών σύνθετων τουριστικών καταλυμμάτων. υτό συνεπάγεται διπλασιασμό της οικιστικής πυκνότητας του νησιού – ενός νησιού που είναι ήδη ανεπτυγμένο τουριστικά σε σημαντικό βαθμό.

Πλήρης δυσαναλογία υπάρχει επίσης και για τις βασικές υποδομές του νησιού, όπως το οδικό δίκτυο (Παράρτημα Β) και η ύδρευση (Παράρτημα Γ). Το οδικό δίκτυο και η ύδρευση καλύπτουν οριακά τις ανάγκες του νησιού, ιδιαίτερα κατά την τουριστική περίοδο, όπου ο πληθυσμός του υπερ-δεκαπλασιάζεται σε σχέση με τους μόνιμους κατοίκους. Κάποιες από τις νέες ξενοδοχειακές μονάδες δεν συνδέονται καν με οδικό δίκτυο νομίμως υφιστάμενο.

Το θέμα της φέρουσας ικανότητας γίνεται ακόμα πιο σημαντικό αν ληφθεί υπ’όψη ότι η Ίος είναι χαρακτηρισμένη στο σύνολό της ως τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους (ΦΕΚ 763/Β/1977, Παράρτημα Δ) λαμβάνοντας θεωρητικά προστασία ανάλογη με νησιά όπως η Ύδρα. Η Ίος είναι πλούσια σε αρχαιολογικούς χώρους (Παράρτημα Ε), και άλλες περιβαλλοντικά προστατευόμενες περιοχές, όπως καταφύγια άγριας ζωής και υγρότοπους (Παράρτημα Ζ). Η δημιουργία μεγάλου αριθμού νέων και απαιτητικών σε υποδομές ξενοδοχειακών μονάδων, θα αλλοιώσει αναπόφευκτα την Αιγαιοπελαγίτικη φυσιογνωμία του νησιού καθώς και το φυσικό του περιβάλλον.